DÖRT PARMAK UZAYINCA SAKALI TOPRAĞIN

ALIÇLANINCA AĞAÇLAR BURALARI GÖRMELİSİNİZ
BİR DE
DÖRT PARMAK UZAYINCA SAKALI TOPRAĞIN
GELİNCİKLERİNİ DİNLEMELİSİNİZ MELTEM-MELTEM
OLMADI

SARILMALISINIZ YÜZÜNÜZÜ YASLAYARAK
BOZKIR NERGİZLERİNİN SARI KOKUSUNA
BİR DE TAŞLARINA DOKUNUN TEREYAĞI AKAR YÜZLERİNDEN
KORKMAYIN
AÇ KALMAZ ŞİİRİNİZ BURADA
İÇİNİZDEN
KUYULARCA SU ÇEKEBİLİRSİNİZ

Her memlekete gidişimde, Cizre terminalinde, otobüsten indikten sonra "Mezarlıkla terminal arasında kalmıştık" diye şiire giren bariton iç sesimin şiiri bir sigara kağıdı ve bir tutam tütünü tutuşturur ciğerime.  "Duvarından çalınmış taşları, kendi  göğünden kovulmuş kuşların" derken soprano olur o ses ve alır süpürür kafandaki bütün tozları, Mem ile Zîn' in yanından geçerken Dörtyola doğru; dört nara dört çıra yakar dörtnala koşturan atlılarıma..

Serim su perisi çöllerde
yerim dağların en ağrısı
işte tam da burada bir çiçek öremezsiniz

nice sıcağı eritir karları ..

            İşte tam orada başlar koşmaya içimdeki tandırın kızarmış sert toprağında o baritona yakın tenor ses ve sadece  "taş" kalır  devamında şiirin. İdil e gidiş tam da burada başlar hıçkırmaya.

            Her taşın bir adı var buralarda. Buralar? Buralar işte. Haritada elinizi koyduğunuz en kuyu yer. Burada küme küme gördüğünüz bu  taşlar, rastgele gelmiş, buralara konmuş kuşlar değillerdir, bilemeyebilirsiniz. Eminim, Cizre'den çıkıştan  itibaren İdil'e doğru geçtiğiniz her rampada, siz de, "Taş ve toprak burada kavuşmuştur birbirlerine." diye içinizden geçirirsiniz ya da gocunmadan dersiniz.

Sazına yeni sızılar arıyorken
ellinci  cildin arasında saklanıyor ses
yıllıklarında Spinoza'nın
bu tütün var ya bu tütün
hepsini biliyor
dumanlarını bütün dilsiz kuşların

            En dik rampasının ardından, son iç çekiş ile  görünürdü gözlerine eskiden İdil. Kaya-gibi tok ve kara  bir ses heyecanla giriverirdi şiire, İçindeki diğer bütün seslerin karnı acıkıp;  susmadan önce.
Burada taşlar herkese konuşmazlar. Dillerini bilenleri bilirler. Yirmi sekiz  kilometreden bile tanırlar onların iç seslerinin silüetlerini..

Dünyadaki bütün kuşlar ve taşlar üzerine yemin ederim

Aragon sadece bir tutam sistir gözlerinde Elsa'nın..

            İçimin sesi tenore di forza*  değil artık. tenore di grazia dır.  İdile her gidişimde taşlar biraz daha kuşlaşır içimin dalları arasında. Annemin tandırı gibi, hep halis buğday ekmeği, hep pırpır..
"Kal-u beladan beridir." Ne olduğunu tam bilmiyorum ama ne zaman İdil'de Mexelêye insem; taşlar böyle fısıldıyor susuzluğumdaki sesin kulağına. Mağaralar en içlileridir, taşların, en dertlileri..

sormak isterdim o kayaların içini oyan kişilere, "orada ne gördünüz" ...
           

kırış- kırış yüzlerinde
bağların bağlama sesini duyarsınız
taşın ve toprağın evlendiği yerde
asmalar  Süryanice hıçkırır ağıtlarını
gözlerinin turnaları göç etmiş çocukların ağzında

            Ne zaman ayrılsam"toprağın ve taşın çocukları"ndan, içimin sesi hep Lirik ve Spinto kalır. Çiyayê sipi ye karşı kapkara kalır esmerliğim. Dışım zaten  "iki dükkan bir çarşı"..

Başımın üstü hep ıslak

altı bir dut ağacı gölgesi

çünkü ben
elli mezarda yaşadım.

(Ne olur, bu gün bana " Ayaklarının geçtiği o kaldırım taşlarının üstünde çocuklarların kanı ıslıkları kadar ıslakken sen kalkmış şiir yazıyorsun, taşlardan bahsediyorsun " demeyin...)

*Tenore di forza : lirik fakat güçlü tenor

*Tenore di grazia: zarif tenor, rossini tenor da denir
*Spinto: parlak ama zorlanmış bir ton belirten

Çİ HEYE Lİ DENGÊ SERABÊ?

Çİ HEYE Lİ DENGÊ SERABÊ?

Ji bo mijangên xwe neweşîne erdê, xetên enîya xelkekî hene yên hezar sal in li alîyê dûr dinêrin. Şemûgên du zimanî hene di dengê Serabê de, sibehan kesekî dî, êvaran xwebixwe. Ezmanek heye, quretîya êşên bingeha xwe a hezar sal in li ti deverê bi cih nebûyî. Şadîya zarokî ya jinên fêtok ên nûbinû dest bi bihîstina dengê xwe di nav dengên dî de dike. Destekî di nav du keviran de perçiqî heye li dengê Serabê. Mêrên ji bîrekê xerabtir. Tiştên gava Silêman çûyî bi xwe re birî an nebirî; Heskîfa tav li her devera wê bi giranî diçe ava; Wêneyên li camên zîndanan hatî xêzkirin; Dîjle heye ya fitlok xwe digihîne û diherike dilê Fatma Dîkmenê. Meraqa wî zaroyî ya li Xençepekê dixebite bi me re bi ingilîzî bipeyive, hewesa wê, berbiska li nav porê ya neqişî, dûrbûna me ya naye efûkirin heye ji wî zarokî .Hemû klamên Celal Güzelses yên nekarîye bi kurdî bixwîne hene di dengê Serabê de.Di dengê Serabê de ronîya heyvê heye, ewr heye, kund hene. Daristaneke keserkêş di ronîya heyvê de; mêrên nasname nîşe dikin bîst û çar seetan; Ji bilî çîyayan berfa li nivîne dibare...koçeberîyên xwar, dirêj ên ji xwelîya xwe bêtir ti bar neyî hene di dengê Serabê de. zarokên ji bavê xwe hê jixwebawer diaxivin; rika jîyînê a barê feqîrîyê siviktir dike; rupelên sansûrkirî ên  rojnameyekê; danezanên mirinê hene yên sor, yên kesk... Rû hene yên di dolmîşa bajarokekî, yên kîsên xwe veşartî li bin paldankê. Elîfbayeke nûbinû dest bi hevoksayîye dike heye di dengê Serabê de. Ew gazinc heye, a zimanê me nîşa me dike. Ç'îrokên bi xweşî dawî dibin, ên çekek tenê jî  tê de neyî. Barê dîrokê yê biêş; zivîrandina serê xwe; xweşkayîya xwe biqasî yê dî; rûmeta bi goşt û hestî bûyî; a mafdarîya me ya bêxeyalkirina me nîşa me dide; Du bedenên ji hev  dihelin; heza heqkirina  jîyînê; Pêşeroja wî mêrê li garaja Mêrdînê bi qepaxên gazozan xeyalan diefirîne  heye di dengê Serabê de...Fêl nîne. Dûrî nîne. Biçûkdîtin nîne. Ne qûfleye li derîyê ti kesî.  herîzêde naqoseke tenatîyê, a banga yê dî digihîne herkesan;girnûkek  li zêvîyên gênim; bêdengîya zarokên ji leşkerîyê  nû vegerîyayî heye li dengê Serabê mirîyên bêdemdîyar bi çengê xwe ve dike, çûyîna Erzîncanê a  rojekê bi ser Pilûmûrê re; Ji bilî sîyê ti ewr neyî, Rûyê biken heye  yê dibirûse di hinavê min de bi her çûyîna min a  Stenbolê. Xebata Tirkî ya dîya Kemal lê fêrkirî: Guhdarîya kurê min a Dergûş*ê ya bi fetilînê heye. erjenga tirsa dayika zaroyê xwe yê  sêheyvî  bi memikên xwe difetisîne heye; dîsa jî ne êş e xwedavenda wê; ne parezgeha tirsê. Dengê Serabê şîyarbûna xwezayê. Xemzevekirina  baranê ya  li tavê.... Çûyîna zarokên Surê ya dibistanê heye di dengê Serabê de.Ava tê vexwarin bi herareta xwîdanê heye. Tenê vekêşîna perdeyên di bin ronîya heyvê de destpêkirina bayê hênik; Ew efsûn heye ya me bi me bide hezkirin, ku destê me bi qencîyê li destên kesê dî bikeve... Ji fêmkirinê wêdetir.